Nieuwe Belgische meerwaardebelasting vanaf 2026: wat u moet weten
Solange Saghbini
Zoals u weet, heeft de regering Arizona besloten om een nieuwe taks op de meerwaarde in te voeren vanaf 1 januari 2026. Na talloze politieke en mediatieke plotwendingen, zitten we nog steeds in het stadium van een wetsontwerp, nog niet goedgekeurd en bij gevolg nog niet gepubliceerd, noch in werking getreden. Hieronder vindt u de hoofdlijnen van deze nieuwe meerwaardebelasting in hoofde van een natuurlijke persoon, Belgisch rijksinwoner en houder van een effectenrekening bij een Belgische financiële tussenpersoon. Natuurlijk vormen sommige punten nog steeds een bron van onzekerheid, met name op operationeel niveau, en zijn onderhevig aan toekomstige wijzigingen. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen en eventuele veranderingen in de komende weken en maanden.
Persoonlijk toepassingsgebied: wie zal getroffen worden door deze nieuwe taks?
- Enkel natuurlijke personen onderworpen aan de personenbelasting in België en bepaalde rechtspersonen die onderworpen zijn aan de rechtspersonenbelasting (bijv. stichtingen en bepaalde VZW’s).
Rechtspersonen die onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting en niet-inwoners vallen buiten het toepassingsgebied van deze Belgische taks.
In het kader van dit wetsontwerp, worden de volle eigenaars en de naakte eigenaars als belastingplichtige voor deze taks beschouwd.
Tarief en geviseerde financiële activa
Deze taks ten belope van 10% is van toepassing op meerwaarden gerealiseerd bij de verkoop, vanaf 1 januari 2026, van financiële activa (beursgenoteerd of niet, in België of in het buitenland,…) in de ruimste zin van het woord: aandelen, obligaties, deelbewijzen van beleggingsfondsen, cryptovaluta, beleggings- en spaarverzekeringen tak 21 en 23, derivaten, enz.
Zogenaamde latente meerwaarden worden niet belast. Daadwerkelijke realisatie, d.w.z. een verkooptransactie, is vereist.
Producten uit de tweede pijler (waaronder groepsverzekeringen, langetermijnsparen en pensioensparen) zijn uitgesloten.
Berekening van de belastbare basis en afhouding
Bij verkoop vanaf 1 januari 2026 wordt deze taks van 10% berekend op het verschil tussen de verkoopprijs en de aankoopprijs. Omdat niet-gerealiseerde historische meerwaarden echter zijn vrijgesteld, wordt de aankoopwaarde fictief bepaald per 31 december 2025 (vaste foto van het actief). Indien deze waarde lager blijkt te zijn dan de werkelijke aankoopwaarde, kan een correctie worden toegepast. Deze mogelijkheid geldt voor verkooptransacties tot en met 31 december 2030. Deze correctie kan worden aangevraagd via de jaarlijkse aangifte van de personenbelasting.
Minwaarden die in hetzelfde jaar worden gerealiseerd, zijn aftrekbaar. Deze aftrek kan ook enkel worden aangevraagd via de jaarlijkse aangifte. Tot nu toe kennen we de praktische regeling van de vermelding van deze twee elementen via de aangifte aan de personenbelasting nog niet.
Voor natuurlijke personen wordt deze belasting in principe door de Belgische financiële instelling aan de bron ingehouden (bevrijdend). De bank zal de taks aan de bron afhouden vanaf eerste euro bij elk gerealiseerde meerwaarde. In dit kader, zal de bank nooit de jaarlijkse vrijstelling in acht nemen. Te meer, zal ook de Bank noch de minwaarden aftrekken noch rekening houden met een andere waarde dan degene vastgesteld op 31/12/2025 (voor de effecten aangekocht vóór 1 januari 2026).
Er is echter een opt-out mogelijkheid voorzien: de belastingplichtige kan ervoor kiezen deze belasting zelf te betalen via zijn/haar belastingaangifte. In dat geval moet de Belgische financiële instelling aan de fiscus een reeks gegevens verstrekken over de transacties waar de opt-out betrekking op heeft, waarvan de inhoud nog niet bekend is. Op dit moment zijn de volledige concrete modaliteiten van deze communicatie nog niet bekend.
In andere gevallen (effecten in het buitenland, cryptoactiva, enz.) is het nog steeds aan de belastingplichtige om de meerwaarden (en eventuele minderwaarden) aan te geven in zijn jaarlijkse aangifte van de personenbelasting.
Voor de getroffen rechtspersonen zal een Belgische financiële instelling nooit de taks aan de bron inhouden. Zij zullen dus altijd hun meerwaarden (en eventuele minderwaarden) moeten vermelden in hun jaarlijkse aangifte.
Jaarlijkse vrijstelling
De wetgever heeft een jaarlijkse vrijstelling van € 10 000 per belastingplichtige per jaar voorzien. Deze vrijstelling moet worden aangevraagd via de jaarlijkse aangifte en wordt niet automatisch toegepast door een financiële instelling.
Een overdraagbaarheid van € 1 000 per belastingplichtige per jaar wordt verleend, voor maximaal vijf jaar, indien de jaarlijkse vrijstelling van € 10 000 niet wordt benut. Dit zou deze vrijstelling op een maximumdrempel van € 15 000 per belastingplichtige over vijf jaar (in fine) kunnen brengen.
Indien u meer specifieke vragen hebt in verband met uw persoonlijke toestand, aarzel niet om contact op te nemen met uw adviseur.
