Ik koop mijn eerste woning: met welke registratierechten en vrijstellingen hou ik rekening?

16 Mei 2023 -
Pieter Haine
Teamleader Estate & Tax Planning
I am buying my first home

Het is zover: u hebt uw droomhuis gevonden. Proficiat! U hoeft enkel nog de juiste rekensom te maken, aangezien u niet alleen uw woning moet afbetalen, maar u ook andere kosten zoals dossier- en notariskosten, registratierechten … verschuldigd bent. Tijdens uw prijssimulaties houdt u er dus best rekening mee!

Waar ligt de woning?

De gewesten bepalen hoeveel registratierechten u verschuldigd bent bij de aankoop van een woning.

Het gewest waarin uw goed gelegen is, zal dus het toepasselijke tarief en de voorwaarden bepalen om eventueel in aanmerking te komen voor een verlaagd tarief of een abattement (vermindering van de belastbare grondslag waardoor op dit deel geen registratierechten verschuldigd zijn).

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

De standaard registratierechten bedragen 12,5% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Onder bepaalde voorwaarden komt u als koper in aanmerking voor een verlaging van de belastbare grondslag (het abattement). Dat abattement bedraagt sinds 1 april 200.000 EUR. Daardoor betaalt u op deze eerste schijf geen registratierechten, een besparing van 25.000 EUR.

Als u op die woning een grote energierenovatie uitvoert, kunt u bovendien een bijkomend abattement genieten. Dat varieert naargelang de EPB-klasse verbetert.

U moet aan onderstaande voorwaarden voldoen om het abattement op de eerste schijf van 200.000 EUR te genieten:

  • u koopt het goed als natuurlijke persoon en het is bestemd als uw enige woning (volledig of gedeeltelijk);
  • u koopt het goed in volle eigendom en verkrijgt het niet via een schenking of erfenis;
  • de woning kost maximaal 600.000 EUR;
  • u moet er binnen de twee jaar na aankoop uw hoofdverblijfplaats vestigen en er minimaal vijf jaar blijven. Verlaat u de woonst binnen de vijf jaar, dan bent u een terugbetaling verschuldigd, naar verhouding van het aantal jaren dat u er woonde;
  • verkoopt u het huis opnieuw binnen de twee jaar, dan kan een terugbetaling van 36% van de registratierechten die u betaalde geëist worden.

Vlaams Gewest

Kiest u ervoor om in Vlaanderen een woning aan te kopen als hoofdverblijfplaats, dan bedragen de registratierechten 3% mits voldaan wordt aan volgende voorwaarden:

  • aankoop door een natuurlijk persoon;
  • het moet gaan om een zuivere aankoop;
  • aankoop van de hele volle eigendom;
  • aankoop van de eigen woning; De woning zal dienen voor de huisvesting van een gezin of een persoon. Bouwgronden zijn dus uitgesloten van dit tarief.
  • Aankoop van de enige woning; U mag geen volledige en volle eigenaar zijn van een andere woning of bouwgrond.
  • U moet er zich binnen de drie jaar domiciliëren na het verlijden van de authentieke akte.

In andere gevallen (bouwgrond, tweede verblijf, opbrengsteigendom …) bedraagt het tarief 12%.

Bij de aankoop van een enige eigen ‘bescheiden’ woning kunt u bovendien een extra rechtenvermindering van 2.800 EUR genieten. Een bescheiden woning is een woning met een maximale aankoopprijs. Die bedraagt 220.000 EUR of 240.000 EUR (voor kernsteden en de Vlaamse Rand rond Brussel).

Als u zich er als koper toe verbindt om ingrijpende energetische renovatiewerken uit te voeren, dan bedraagt het tarief zelfs 1% (mits voorwaarden).

Waals Gewest

Koopt u vastgoed in Wallonië, dan betaalt u 12,5% aan registratierechten op de aankoopprijs. Voor uw eerste aankoop voorziet het gewest een abattement van 20.000 EUR.

De Waalse regering zou dat abattement verhogen tot 40.000 EUR voor vastgoedaankopen van minder dan 350.000 EUR. Wij informeren u later over deze eventuele wijziging.

Om de huidige vrijstelling van 20.000 EUR te genieten, moet u die uitdrukkelijk aanvragen en aan volgende voorwaarden voldoen:

  • u moet het goed aankopen als natuurlijke persoon, het goed moet als woning bestemd zijn, in volle eigendom aangekocht en uw enige woonst zijn;
  • u moet er binnen de drie jaar na aankoop uw hoofdverblijfplaats vestigen;
  • u moet er zich toe verbinden uw hoofdverblijfplaats te behouden in het aangekochte goed voor een ononderbroken periode van minimaal drie jaar.

Overzicht registratierechten voor een eerste woning

BrusselVlaanderenWallonië
12,5%3% (onder voorwaarden)12,5%
Vrijstelling tot 200.000 EUR (onder voorwaarden)Geen vrijstellingVrijstelling tot 20.000 EUR (onder voorwaarden)

De bovenstaande voorwaarden werden vereenvoudigd opgesomd. Wij raden u aan uw notaris te raadplegen om de exacte voorwaarden te kennen en een gedetailleerde berekening van de registratierechten te ontvangen.


Gerelateerde artikels

Astrid Dutré - Senior Estate Planner Erfenis en fiscaliteit Artikel
03 Oktober 2024

Uw erfenis in een notendop: wat zijn de regels en wat verandert er?

Happy family having a toast on a couch Erfenis en fiscaliteit Artikel
02 Oktober 2024

Help uw (klein)kind verstandig bij de aankoop van een woning

A professional in a blue suit calculating taxes using a calculator at a desk with a laptop and digital icons of documents, percentage sign, and tax symbol floating above the desk, representing online banking services. The person is focused on calculating taxes. Erfenis en fiscaliteit Artikel
29 Augustus 2024

De jaarlijkse taks op effectenrekeningen: opfrissing