Het jaarlijkse galabal der centrale bankiers

Het is een traditie sinds 1978 – en sinds 1982 op vaste locatie in Jackson Hole, Wyoming  – dat de Kansas City-afdeling van de Federal Reserve (FED) een economisch symposium houdt. Dit jaar vindt het galabal der centrale bankiers plaats op 26, 27 en 28 augustus. Waarnemers kijken vooral uit naar speeches en of er nieuwe elementen aan het licht komen met betrekking tot het toekomstig monetair beleid. Ook deze keer is dat niet anders. Eens te meer neemt de voorzitter van de FED, Jay Powell, een centrale rol in wat persbelangstelling betreft. Onvermijdbaar, maar tevens jammer, want Jackson Hole is meer dan alleen een praatbarak van centrale bankiers.

Schrijf je in op de nieuwsbrief

Jackson Hole en de wetenschappelijk papers die niemand initieel ernstig nam

Naast de obligate speeches, is de opzet van Jackson Hole (JH) om enkele papers te presenteren rond een centraal thema dat door de Kansas City Fed wordt bepaald. Het thema dit jaar luidt "Macroeconomic Policy in an Uneven Economy". Met andere woorden: het post-Covid economisch herstelbeleid met de daarbij gepaard gaande sociale onevenwichten, een thema dat vaak door Jay Powell tijdens recente persconferenties naar voren werd geschoven. Persoonlijk vind ik dit een mooie keuze en een onderwerp dat zeker evenveel aandacht verdient als de legio speeches die de revue zullen passeren. Maar er is meer. JH heeft een rijke geschiedenis aan wetenschappelijke papers waaraan initieel weinig tot geen aandacht werd besteed, maar die toch baanbrekend waren ex post. Een kort overzicht:

De oorzaken van inflatie (1984)
De periode 1979 – 1982 (Iran en olieprijsschok) werd wereldwijd gekenmerkt door hoge inflatie en hoge rentevoeten. Het was dus logisch dat inflatie een aandachtspunt was. Dat is het tevens nog steeds, maar vanuit een ander standpunt. Overvloedige liquiditeit en het drukken van geld zou normaliter aanleiding moeten geven tot hoge inflatoire spanningen, maar de feiten van de afgelopen 10 jaar bevestigen dat niet langer.

De opkomst en gevaren met betrekking tot afgeleide producten (2003 & 2005)
Bij de aanvang van het nieuwe millenium kregen afgeleide producten meer dan voldoende populariteit. In die mate zelfs, dat er redelijk wat exotische structuren ontstonden, iets te ‘exotisch’. De euforie met betrekking tot bedenkelijke kredieten (bv. CLO, CLS, CDS, hypotheek gerelateerd …) ging te ver, zonder dat iemand het werkelijk opmerkte. Nu is er in principe niets fout met afgeleide producten/structuren, maar ze moeten op een gezonde manier opgesteld en gebruikt worden. De periode 2007 – 2008 was ook hier van belang en het levende bewijs. De JH-papers 2003 & 2005 legden reeds de vingers op de wonde waar het potentieel fout kon gaan, indien men niet oplet bij de juiste toepassing. En de regelgever heeft daar sinds 2008 lessen uit getrokken. Terecht trouwens.

Het belang van anti-cyclisch beleid en het counteren van bezuinigingen tijdens crisissen (2014)
In 2014 stonden de Europese bijdragen en aansluitend de speech van Mario Draghi centraal. Die baanden de weg voor kwantitatieve versoepeling in de eurozone. In zekere zin waren ze tevens een leidraad voor de beleidsreflex in 2020, waarbij de hele wereld actief en ad rem ingreep bij de uitbraak van de pandemie (in tegenstelling tot 2008, waar de eurozone afwezig was, zowel op fiscaal als monetair vlak).  

De centrale bank balans en financiële stabiliteit (2016)
Centraal in deze paperthematiek was een eerste evaluatie van de kwantitatieve versoepeling (QE) in de traditionele zin: de opkoop van klassieke staatsobligaties/bedrijfsobligaties en de impact op financiële markten en volatiliteit. Vervolgens werd geopperd om het gamma van mogelijke aankoopkandidaten uit te breiden. De impact is vandaag wereldwijd voelbaar: Japan (actief opkopen van aandelen) en de de FED/ECB die na de schok van maart/april vorig jaar stante pede in heel wat deelmarkten actief zijn geweest op het vlak van QE, en dat nog steeds zijn.

Marktstructuren, structuurbreuken en de implicaties voor monetair beleid (2018)
Ook hier was JH in zekere mate visionair. De papers legden de focus op bepaalde leidinggevende sectoren en marktconcentraties. De hamvraag van deze sessies luidde: zijn de machtige marktleiders zoals Facebook, Amazon, Apple en Google een bonus voor economische vooruitgang? En indien het antwoord daarop negatief zou zijn: in welke mate moeten dan verschillende beleidslui hier acties ondermenen, centrale banken incluis? Net zoals toen, is het antwoord op die vragen vandaag niet sluitend. Maar wel brandend actueel, getuige de handelsoorlog China/VS en de maatregelen die de afgelopen maanden werden getroffen door anti-trustorganen tegen deze marktmastodonten in Europa, de VS en China.

Epiloog

Door de recente marktvolatiliteit – niet in het minst in de rentesfeer – wordt er nauwgezet uitgekeken naar de retoriek van Jay Powel eind augustus. En dat is logisch in het licht van de huidige draaiboeken naar monetair beleid post-COVID.  Voor pensioenfondsbeheerders en andere portefeuillebeheerders is dat van essentieel belang naar de nabije toekomst toe. En indien 28/08 geen soelaas brengt naar nieuwtjes, is de volgende belangrijke afspraak gepland op 22/09 met het volgende FED-rentebesluit.

Maar zoals de geschiedenis van JH-symposia meermaals heeft uitgewezen, zijn de zaken die niet expliciet gezegd worden via speeches, maar wel gepubliceerd en bediscussieerd worden van even groot belang. En vermoedelijk zullen de zaken die dit jaar op de wetenschappelijke agenda worden gezet, ook op middenlange termijn hun weg vinden naar de politieke agenda en naar het dagelijks beleid op wereldwijde schaal.

Christofer Govaerts
Chief Economist